هر آنچه درباره ریزش مو بر اثر تیروئید باید بدانید

غده تیروئید، یک غده کوچک در پایین گلو، نقش کلیدی در تنظیم متابولیسم، انرژی، دمای بدن، و حتی رشد مو دارد. هورمون های تیروئیدی، مانند تیروکسین (T4) و تری یدوتیرونین (T3)، بر سلامت فولیکول های مو تأثیر می گذارند. وقتی این هورمون ها از تعادل خارج شوند، ممکن است ریزش مو بر اثر تیروئید رخ دهد.

این مشکل در هر دو حالت کم کاری (هیپوتیروئیدیسم) و پرکاری (هیپرتیروئیدیسم) تیروئید دیده می شود و می تواند باعث نگرانی افراد شود. خوشبختانه، با تشخیص و درمان مناسب، این نوع ریزش مو قابل کنترل است. در این مقاله، به بررسی علل، علائم، روش های تشخیص، درمان، و راه های پیشگیری از ریزش مو بر اثر تیروئید می پردازیم.

علل ریزش مو بر اثر تیروئید

ریزش مو بر اثر تیروئید معمولاً به دلیل اختلال در تولید هورمون های تیروئیدی رخ می دهد. این اختلالات به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

• کم کاری تیروئید (هیپوتیروئیدیسم): در این حالت، غده تیروئید هورمون کافی تولید نمی کند، که باعث کند شدن متابولیسم بدن می شود. این کاهش متابولیسم می تواند رشد مو را مختل کرده و منجر به ریزش مو بر اثر تیروئید شود. بیماری های خودایمنی مانند هاشیموتو اغلب عامل این مشکل هستند.
• پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم): تولید بیش از حد هورمون های تیروئیدی می تواند متابولیسم فولیکول های مو را مختل کند و باعث نازک شدن یا ریزش مو بر اثر تیروئید شود. بیماری گریوز یکی از علل شایع پرکاری تیروئید است.

در هر دو حالت، اگر اختلال تیروئید طولانی شود، ممکن است به آلوپسی آره آتا (ریزش موی سکه ای) یا حتی طاسی منجر شود.

علائم ریزش مو بر اثر تیروئید

علائم ریزش مو بر اثر تیروئید بسته به نوع اختلال تیروئید متفاوت است:

علائم در کم کاری تیروئید

• ریزش مو پراکنده: کاهش تراکم مو در کل سر یا نواحی خاص، به ویژه بالای سر.
• تغییر بافت مو: موها خشک، شکننده، و نازک می شوند.
• ریزش ابروها: به ویژه در قسمت خارجی ابروها.
• سایر علائم شامل احساس سرما، افزایش وزن بدون دلیل، خستگی مداوم، پوست خشک، فراموشی، افسردگی، و یبوست.

علائم در پرکاری تیروئید

نازک شدن موها: موها شکننده و نازک می شوند.

ریزش پراکنده: کاهش یکنواخت تراکم مو در سر.

سایر علائم شامل عصبانیت، تعریق زیاد، ضربان قلب سریع، لرزش دست ها، مشکلات خواب، پوست نازک، ضعف عضلانی، حرکات مکرر روده، کاهش وزن بدون دلیل، خستگی، و در موارد بیماری گریوز، پف یا التهاب زیر چشم. این علائم می توانند به شناسایی ریزش مو بر اثر تیروئید کمک کنند، اما تشخیص دقیق نیاز به آزمایش دارد.

تشخیص ریزش مو بر اثر تیروئید

برای تشخیص ریزش مو بر اثر تیروئید، پزشک معمولاً آزمایش های خونی را توصیه می کند که سطح هورمون های تیروئیدی مانند TSH (هورمون محرک تیروئید) و T4 را اندازه گیری می کنند. نتایج غیرطبیعی این آزمایش ها نشان دهنده اختلال تیروئید است. همچنین، پزشک ممکن است سایر علل ریزش مو، مانند کمبود آهن، ویتامین ها، یا بیماری های خودایمنی را بررسی کند. در برخی موارد، معاینه پوست سر یا بیوپسی پوست برای رد سایر بیماری ها مانند آلوپسی انجام می شود.

درمان ریزش مو بر اثر تیروئید

درمان ریزش مو بر اثر تیروئید به نوع اختلال بستگی دارد و معمولاً شامل درمان دارویی و مراقبت های مکمل است.

درمان کم کاری تیروئید

لوتیروکسین سدیم: این داروی هورمونی مصنوعی کمبود هورمون تیروئید را جبران می کند. دوز دارو باید توسط پزشک تنظیم شود و معمولاً روزانه مصرف می شود. بهبود رشد مو ممکن است چند ماه طول بکشد.

مکمل های غذایی: کمبود آهن، بیوتین، یا روی می تواند ریزش مو را تشدید کند. مصرف مکمل های مناسب تحت نظر پزشک توصیه می شود.

درمان پرکاری تیروئید

داروهای ضدتیروئید: متیمازول یا پروپیل تیوراسیل (PTU) تولید هورمون تیروئید را کاهش می دهند.

ید رادیواکتیو: این روش اندازه غده تیروئید را کاهش می دهد و ممکن است به کم کاری تیروئید منجر شود که با لوتیروکسین درمان می شود.

جراحی: در موارد شدید، برداشتن بخشی یا کل غده تیروئید ممکن است لازم باشد، که نیاز به مصرف دائمی هورمون تیروئید را به دنبال دارد.

درمان های خانگی و مکمل ها

برای حمایت از درمان دارویی و کاهش ریزش مو بر اثر تیروئید، روش های زیر می توانند مفید باشند:

هشدار: قبل از مصرف مکمل ها یا روغن های گیاهی، با پزشک مشورت کنید، زیرا برخی مکمل ها (مانند بیوتین) ممکن است نتایج آزمایش تیروئید را تحت تأثیر قرار دهند.

پیشگیری و مدیریت

برای مدیریت ریزش مو بر اثر تیروئید و مدیریت آن:

رژیم غذایی متعادل: مصرف غذاهای غنی از پروتئین، ویتامین ها، و مواد معدنی برای حمایت از سلامت مو.

مراقبت از مو: استفاده از شامپو حاوی روغن آرگان و نرم کننده مناسب، اجتناب از حرارت زیاد یا مواد شیمیایی قوی.

مدیریت استرس: استرس می تواند ریزش مو را تشدید کند. تکنیک های آرام سازی مانند یوگا یا مدیتیشن مفیدند.

مراجعه منظم به پزشک: بررسی دوره ای سطح هورمون های تیروئید و تنظیم دوز داروها.

سخن پایانی

ریزش مو بر اثر تیروئید مشکلی شایع اما قابل درمان است. با تشخیص زودهنگام از طریق آزمایش خون و درمان مناسب، مانند داروهای هورمونی یا مکمل های غذایی، می توان رشد مو را بهبود بخشید. رژیم غذایی سالم، مراقبت ملایم از مو، و پیگیری منظم با پزشک نقش مهمی در کنترل این مشکل دارند. اگر علائم ریزش مو بر اثر تیروئید یا سایر نشانه های اختلال تیروئید را تجربه می کنید، حتماً با یک متخصص غدد مشورت کنید.